Onderwijs 3.0: de magische rotonde

Ik moet het toegeven. Zelf had ik nog nooit van een magische rotonde gehoord. Maarrr, het bestaat. Onder meer in Swindon. En het geeft perfect aan welke weg onderwijs, op zijn best, inslaat.

Stap gerust even in.

‘Teaching is not a two-way street’

Tot voor kort vertelde deze malloot zijn studenten dat elke les een two-way-street was. Dat ik vragen van hen verwachtte, ideeën en sprekende voorbeelden. Dat ik ook van hen wou leren. Reversed apprenticeship heet dat met een moeilijk woord. De mentor leert ook van de student.

Niet verkeerd én pedagogisch verantwoordabel, leek me. Want eindelijk weg van het traditionele eenrichtingsverkeer (mompelende prof die cursus voorleest, iemand?). Toch is het niet goed genoeg, besef ik nu.

De magische rotonde

Magic roundaboutHet licht zag ik vorige dinsdag tijdens een uitstekende sessie sociale media van Sofie Verhalle.* De grap was dat Sofie zelf geen les aan het geven was. Nee, ze had in de voormiddag les gegeven en besloot in de namiddag te blijven.

Tijdens de namiddagsessie van Gerrie Smits werd Sofie eerst student. Ze stelde vragen, maar gaf nadien ook – vanuit haar expertise – antwoorden op vragen van medestudenten. De topics shiften, rollen wisselden én het engagement groeide.

Er werd een rondje gereden, een afslag genomen, teruggekeerd én een andere rotonde verkend. In wisselende richtingen en versnellingen. Om af en toe wat spook te rijden.

Docent wordt student wordt consultant

Als op een magische rotonde (rotonde met kleinere rotondes erin), vervaagden de rollen van docent naar student naar bedrijfsleider. Een heel gezonde manier van kennis delen, zo bleek. En vragen stellen.

‘Project-onderwijs’ hoor ik daar iemand roepen. Zo oud als de straat, iemand anders. Ja, misschien. Maar het verschil zit er hierin dat bedrijfsleiders zich ook steeds meer als student willen instellen. Mee denken, verdwalen en begeleiden. En dat vanaf de basisschool.

Op een rotonde beweegt iedereen

Aangevuld met concrete workshops of hackathons, waar we afstappen van het zittend onderwijs (8u zitten voor een 16-jarige, hoe doen ze het?), zie ik vooral voordelen. Organische bijscholing voor leerkrachten. Betere afstemming werk-schoolveld. Relevant leren.

En dat kan volgens mij al vanaf het lager onderwijs. Pas op, ook voor mij blijft basiskennis essentieel. De grote lijnen aangebracht door gemotiveerde leerkrachten. Stevig blokwerk ook, dat je karakter fond geeft en je kritisch denken aanscherpt. Een mix tussen dorpswegen, een provinciebaan én een snelweg of twee dus. Want niemand krijgt zijn eerste rijles op een rotonde. Toch zouden de toegangswegen naar een mix van dergelijke lesaanpakken sneller mogen komen. En dat kan mijns inziens al vanaf de basisschool.

Deze aanpak vereist niet zo zeer meer budget. De docenten voor The Belgian Ad School werken bijvoorbeeld gratis. Maar wel verstandige keuzes, en de openheid van gemotiveerde leerkrachten om hun eigen koninkrijkje te verlaten.

Wie durft er instappen?

Geert

* Mooi ook dat Sofie Verhalle haar slides gewoon openstelt. Daar zag ik ’s avonds pas het rotonde-voorbeeld voor sociale media. Kennisdeling op haar best.